Knjiga „Moj život“ Petra Drugog Karađorđevića, Beleške kralja izgnanika

Nepoznate fotografije i dokumenti u novom izdanju „Mog života“ Petra Drugog Karađorđevića. Svedočanstvo o ljudima i događajima koji su obeležili prvu polovinu 20. veka

POVODOM državne sahrane Petra Drugog Karađorđevića, njegove supruge kraljice Aleksandre i njegove majke kraljice Marije, koja će se održati u nedelju na Oplencu, izdavačka kuća „Evro-Đunti“, u saradnji sa kraljevskim dvorom, objavila je memoare poslednjeg jugoslovenskog kralja.
„Moj život“ Petra Drugog Karađorđevića predstavlja svedočanstvo o ljudima i događajima koji su obeležili prvu polovinu dvadesetog veka. Luksuzno izdanje, na srpskom i engleskom jeziku, sadrži mnogo autentičnih fotografija i faksimila originalnih dokumenata, koji do sada nisu objavljivane. Među njima su oni koji se odnose na period Drugog svetskog rata, egzil, posetu Velikoj Britaniji i Bliskom istoku, kao i na zvaničnu državnu posetu Americi 1942, kada se kralj u više navrata susreo sa predsednikom Ruzveltom, govorio u američkom Kongresu, video sa Nikolom Teslom, što je imajući u vidu političke prilike u zemlji posle 1945. godine, sasvim nepoznat materijal našoj javnosti.
- U memoare je ugrađeno više od 250 fotografija koje prate tekst, od kojih veliki broj nije nikada objavljivan - kaže, za „Novosti“, mr Dušan Babac, priređivač memoara i član Krunskog veća. - Takođe, u knjizi se nalazi nekoliko dokumenata iz arhiva princa Aleksandra, među kojima bih izdvojio onaj kojim predsednik vlade Ivan Subašić vrši pritisak na kralja da prihvati namesništvo, pozivajući se pri tome na zahteve velikih sila, u prvom redu Sovjetskog Saveza i Amerike, kao i dokument od 8. avgusta 1945. kojim kralj Petar ukida namesništvo i ponovo preuzima sve kraljevske prerogative.

TRAGIČNA LIČNOST

MEMOARI Petra Drugog Karađorđevića prvi put su objavljeni na engleskom 1955. godine, a u bivšoj Jugoslaviji 1990 - kaže Dušan Babac. - Od tada je prošlo 23 godine, a SFRJ se raspala na veoma sličan način kao i Kraljevina Jugoslavija, čime je višedecenijska propaganda protiv kr alja Petra Drugog izgubila svaki smisao. Čitanje ovih memoara danas pruža mogućnost drugačijeg poimanja ove, u svakom pogledu tragične istorijske ličnosti.
Naš sagovornik tvrdi da je posle objavljivanja dve knjige Branislava Gligorijevića o kralju Petru Drugom, i iščitavanja memoara drugih savremenika, među kojima i Milana Stojadinovića, ono o čemu se govori u ovoj knjizi zaista verodostojno. Petar Drugi govori o svom odnosu sa Ruzveltom, Čerčilom, engleskim kraljem Džordžom Šestim, ali i drugim domaćim i stranim političarima toga vremena, kao i događajima koji su se ticali Jugoslavije.
- Memoari su lični, jer i kada govore o istorijskim ličnostima i događajima, prikazuju ih iz vizure autora. Ono što svaki čitalac koji prilazi memoarima bez predrasuda na prvi mah može da primeti je da su pisani veoma iskreno, što inače nije svojstveno ovoj vrsti literature.
U ovom izdanju posebno je zanimljiv opis kako je Petar Drugi proveo godine od završetka memoara, koji sežu do pogubljenja generala Draže Mihailovića. Kralj je od tada bio svestan da se neće vratiti u otadžbinu, pa je prestao da piše memoare. Ipak, nastavio je da prikuplja dokumenta i svoju prepisku, što je uvršteno u ovu knjigu.
- Ovo delo pruža mogućnost da se bolje shvati splet okolnosti i događaja koji su doveli do promene državnog i društvenog uređenja u našoj zemlji. U njemu nema revolucionarnih novosti, ali nam pomaže da shvatimo u kojoj meri se istorija ponavlja, naročito ovde na Balkanu, da čak možemo da prepoznamo i obrise okvira međunarodne politike koja je danas aktuelna - zaključuje Babac.

D. MATOVIĆ


-Knjigainfo